Strzelanie Królewskie i Mistrzowskie A.D. 2023 w Krotoszynie

5/16/2023

14 maja 2023 r. na strzelnicy Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Krotoszynie odbyło się Strzelanie Królewskie i Mistrzowskie. Królem A.D. 2023 został Tomasz Ratajczak, Marszałkiem A.D. 2023 - Adam Stodtko, a Rycerzem A.D. 2023 - Jarosław Wojtasiak. Mistrzem A.D. 2023 został Bartosz Marciszewski, I wicemistrzem A.D. 2023 - Leszek Wawrzyniak, a II wicemistrzem A.D.2023 - Przemysław Polny.

Królem A.D. 2023 został Tomasz Ratajczak, Marszałkiem A.D. 2023 - Adam Stodtko, a Rycerzem A.D. 2023 - Jarosław Wojtasiak. Mistrzem A.D. 2023 został Bartosz Marciszewski, I wicemistrzem A.D. 2023 - Leszek Wawrzyniak, a II wicemistrzem A.D.2023 - Przemysław Polny.

Strzelanie terminowe odbyło się 14 maja 2023 r., a strzelanie przedterminowe - 12 maja 2023 r. Wówczas strzały oddało sześć osób.

Najważniejszym strzelaniem w roku jest strzelanie królewskie, a najważniejszą uroczystością – intronizacja. Strzelanie powinno odbywać się przez trzy dni w Dzień Zesłania Ducha Świętego, czyli tzw. Zielone Świątki. Stąd określenie król zielonoświątkowy, w odróżnieniu od (w innych bractwach) np. króla żniwnego. I tak godność króla zielonoświątkowego jest najważniejsza w danym roku przed innymi godnościami. Ważniejsze są tylko od XX w. godności Króla Okręgu lub Króla Zjednoczenia.

Podczas strzelania królewskiego wyłaniany jest najlepszy strzelec danego roku. Niegdyś zawody, jak i uroczystość były bardzo podniosłe, dzisiaj odbywają się raczej krótko. W przeszłości godność królewska wiązała się z pewnym statusem majątkowym, gdyż król musiał zafundować zarówno braciom, jak i mieszkańcom biesiadę. Dla przykładu, prawa z XVII w. dokładnie określały regułę ogłaszania króla. Uroczystość miała odbyć się tego samego dnia po strzelaniu.

Statut z 1841 r. określał, że strzelanie również ma trwać przez 3 dni, a rozpoczyna się od wymarszu po ubiegłorocznego króla kurkowego, a stamtąd do dziedzica księcia Thurn und Taxisa, a potem na plac strzelecki. Tradycją z tamtych czasów jest, że pierwszy strzał oddawał dziedzic miasta, drugi burmistrz, a potem towarzysze. Zdarzały się przypadki, że król sprzedawał swoje „królestwo” najprawdopodobniej ze względu na brak funduszy. Do takiej sytuacji doszło przynajmniej dwa razy w historii krotoszyńskiego bractwa w 1752 r., gdy królem został Marcin Gąsiorowicz, a królestwo wykupił od niego Wojciech Szymankiewicz. Również w 1799 r. doszło do takiej sprzedaży. Królem został Augustyn Sczepański, od którego królestwo odkupił jego brat Paweł Szczepański. Ten drugi jednak nie zapłacił, więc bractwo uznało zwycięzcę strzelania za króla.

Zwycięzca strzelania królewskiego zostawał królem kurkowym. Jeszcze w XIX w. osoba za nim zostawała marszałkiem. Rzadko wymieniało się trzecią osobę. W okresie międzywojennym osoba zajmująca II miejsce była I rycerzem, a III miejsce – II rycerzem. Natomiast od 1994 r. osoba zajmująca I miejsce jest królem, II miejsce – marszałkiem, a III miejsce – rycerzem.

Obecnie strzelanie królewskie organizowane jest w Zielone Świątki, choć są wyjątki, jak w tym roku, a intronizacja odbywa się uroczyście od przemarszu spod Cechu Rzemiosł Różnych w Krotoszynie do Bazyliki Mniejszej pw. św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie, a potem proklamacją króla na krotoszyńskim Rynku. Po kolejnym przemarszu odbywa się turniej strzelecki na strzelnicy oraz biesiada, którą funduje król, razem z marszałkiem i rycerzem.

Od zawsze król otrzymywał insygnia, które musiał zwrócić po roku, o czym donoszą kolejne statuty, jednak najstarszymi insygniami króla, marszałka i rycerza są te przechowywane w Muzeum Regionalne im. Hieronima Ławniczaka w Krotoszynie. Zostały one ufundowane w 1840 r. przez ks. Thurn und Taxisa. Były używane do 1939 r., a potem do 2007 r., kiedy bractwo ufundowało nowe łańcuchy. Do łańcuchów kolejni zwycięzcy zobowiązani byli przywieszać tabliczki, które nie zawsze zachowały się do naszych czasów.

Strzelanie królewskie po reaktywacji Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Krotoszynie rozpoczęło w 1996 r. i prowadzi je nadal, jako sztandarowe zawody strzeleckie. Obecnie każdy członek musi strzelić trzykrotnie w tarczkę papierową, a liczony jest najlepszy strzał. Każdy ze zwycięzców trzech pierwszych miejsc otrzymuje medal, jeszcze przed intronizacją.

Strzelanie mistrzowskie rozpoczęło się w 2003 r. Każdy z braci ma do wystrzelania 5 naboi, a liczona jest suma punktów w tarczy punktowanej. Każdy z trzech pierwszych zwycięzców otrzymuje medal jeszcze przed intronizacją. Choć za protoplastów takich strzelań można uznać już braci z XIX w., gdy strzelano o pierwszą, drugą i trzecią nagrodę. W okresie międzywojennym strzelano o tzw. premię lub pierścienie, gdzie również liczona była suma punktów.

Jesteśmy najstarszą organizacją w powiecie krotoszyńskim i strzelanie królewskie jest naszą tradycją od 1667 r.
Warto wspomnieć, że Królem A.D 2022 jest starszy bractwa Maciej Błażejewski, Marszałkiem A.D. 2022 Stefan Michalski, a Rycerzem A.D. 2022 Piotr Horyza. Mistrzem A.D. 2022 jest starszy bractwa Maciej Błażejewski, I wicemistrzem A.D. 2022 podskarbi Tomasz Ratajczak, a II wicemistrzem A.D. 2022 - chorąży Bartosz Marciszewski.

Intronizacja królewska odbędzie się 9 lipca 2023 r.

Zarówno strzelanie królewskie, jak i intronizacja królewska zostały dofinansowane ze środków Urzędu Miejskiego w Krotoszynie.

ZDJĘCIA ZE STRZELANIA KRÓLEWSKIEGO:
fot. Bożena Dobras