Pamiętamy o Powstańcach Wielkopolskich!

Dzisiaj mija 104. rocznica wybuchu Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego 1918/1919. To nie jest tak, że nasza organizacja składa znicze i kwiaty w hołdzie ludziom, którzy byli anonimowi. Spora część Powstańców Wielkopolskich to po prostu przedwojenni Bracia Kurkowi.

• Marceli Langiewicz, król A.D. 1906 i nestor bractwa okresu schyłku zaborów i niepodległościowego był bratankiem dyktatora powstania styczniowego generała Mariana Langiewicza. Po I wojnie światowej był kontrolerem Sądu Rady Robotników i Żołnierzy w Krotoszynie, a w czasie Powstania Wielkopolskiego przewodniczącym Wydziału Wykonawczego Powiatowej Rady Ludowej i kierownikiem Sądu Powiatowej Rady Ludowej.
• Mieczysław Kończak, prezes w latach 1929-1932 i II radny w latach 1927-1929 odegrał bardzo ważną rolę w Powstaniu Wielkopolskim. Jeszcze przed wybuchem zrywu został wysłany do Poznania na kurs instruktorów Straż Ludowych. W czasie Powstania Wielkopolskiego był członkiem Wydziału Wykonawczego Rady Ludowej, dowódcą Drużyn Bojowych w Krotoszynie oraz naczelnikiem Straży Ludowej w Krotoszynie.
• Stanisław Sękowski (skarbnik) był jednym z czterech Powstańców Wielkopolskich, którzy 1 stycznia 1919 r. zajęli niemieckie koszary Batalionu Zapasowego 37 Pułku Fizylierów im. Carla von Steinmetza w Krotoszynie. W późniejszym czasie był również drużynowym w Drużynach Bojowych.
• dr Stefan Budzyński tuż po zakończeniu Wielkiej Wojny stanął na czele Powiatowej Rady Ludowej, a później był członkiem Wydziału Wykonawczego Powiatowej Rady Ludowej w Krotoszynie w okresie Powstania Wielkopolskiego. W okresie międzywojennym był również prezesem Związku Oficerów Rezerwy Koła Krotoszyn w stopniu majora. Był prezesem bractwa w 1920 r. i w latach 1924-1929.
• Kazimierz Kopydłowski, skarbnik w latach 1927-1929 oraz ławnik w latach 1929-1932. Kazimierz Kopydłowski wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim, był członkiem Komisji Aprowizacyjnej Wojska i był członkiem Związku Powstańców Wlkp. w Krotoszynie pod numerem 1526 w stopniu starszego szeregowego.
• Stefan Skowroński, I radny (członek zarządu) w latach 1929-1939 również wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim. Najpierw uciekł z armii niemieckiej w końcowej fazie I wojny światowej, potem przystąpił do 12 kompanii 12 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Brał udział w walkach pod Kobylą Górą, a następnie jako telefonista plutonu łączności nadal pod Kobylą Górą, Mirkowie oraz Myjowicach. Później pracował jako zegarmistrz.
• Józef Gąsiorkiewicz, (ławnik w latach 1929-1932) był członkiem Wydziału Wykonawczego Powiatowej Rady Ludowej w Krotoszynie w okresie Powstania Wielkopolskiego.
• Ignacy Cieślicki (sekretarz w latach 1924-1927 oraz wiceprezes w latach 1927-1932) w okresie Powstania Wielkopolskiego był również członkiem Wydziału Wykonawczego Powiatowej Rady Ludowej w Krotoszynie.
• Hipolit Becharski, członek Komisji Rewizyjnej i Sądu Honorowego w latach 1936-1937 oraz skarbnik w latach 1946-1951 również wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim, walcząc na ulicach Krotoszyna, w Kobylinie oraz w Zdunach.
• Antoni Antoszkiewicz, przewodniczący Komisji Rewizyjnej KBS w Krotoszynie w latach 1929-1939 w okresie Powstania Wielkopolskiego stał na czele Komisji Garnizonowej Powiatowej Rady Ludowej w Krotoszynie.
• Teofil Pocha, mistrz siodlarz z zawodu i król A.D. 1935, jako szeregowy wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim i był członkiem Związku Powstańców Wielkopolskich w Krotoszynie pod numerem 485212.
• Ludwik Rogacki, mecenas z zawodu i król A.D. 1938, wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w walkach pod Zdunami, Chachalnią i Borownicą oraz Siejewem.
• dziedzic Dzierżanowa Szczęsny Piotr Chełkowski, rycerz A.D. 1939, wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w walkach w Poznaniu oraz w zdobywaniu koszar artyleryjskich na Sołaczu.
• Kazimierz Bardoński - II rycerz A.D. 1939 wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w oddziale por. Wiktora Skotarczyka przy oswobodzeniu Rogoźna. Później jako ochotnik walczył w II kompanii 3 Batalionu w Poznaniu. Najprawdopodobniej wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a od 1924 r. pracował jako urzędnik m.in. w Krotoszynie. W kampanii wrześniowej służył w II kompanii saperów 25 Dywizji Piechoty.
• Stanisław Reiter, ławnik w latach 1924-1931 i strzelmistrz w latach 1931-1932 także walczył w Powstaniu Wielkopolskim razem z bratem Józefem Reiterem oraz braćmi żony - Walentym i Władysławem Jelinowskimi w potyczkach pod Krotoszynem, Zdunami, Chachalnią i Borownicą. Po powstaniu był członkiem Związku Powstańców Wielkopolskich w Krotoszynie z numerem 10525 w stopniu starszego szeregowego.
• Nie mamy informacji, jakoby marszałek A.D. 1923 Ignacy Jelinowski wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim, jednak walczyło w nim jego dwóch synów - Walenty Jelinowski (w szeregach Straży Ludowej w walkach pod Zdunami i był kierownikiem Biura Straży Ludowej) oraz Władysław (w szeregach Straży Ludowej w walkach pod Zdunami).

Po wnikliwej analizie tylko zarządu i najlepszych strzelców (królów, marszałków i rycerzy), widać z jednej stronie zaangażowanie w sprawy patriotyczne, a z drugiej strony konotacje rodzinne osób, które miały miejsce w Bractwie Strzeleckim. Osoby te działały oczywiście w okresie międzywojennym i krótko po II wojnie światowej, lecz gdyby mieć dokładny dostęp do danych osobowych wszystkich członków na przestrzeni dziejów, można by potwierdzić ich patriotyczne przywiązania i gotowość do walki na rzecz Ojczyzny. Reasumując: na 11 członków Wydziału Wykonawczego Powiatowej Rady Ludowej w Krotoszynie w okresie Powstania Wielkopolskiego, członkami było co najmniej 6 Braci Kurkowych. Trzeba też pamiętać, że w skład tego gremium wchodziły osoby z całego powiatu krotoszyńskiego. W skład Komisji Aprowizacyjnej Wojska – na 3 członków do bractwa należało 2, a w skład Komisji Garnizonowej na 3 członków – 1.

​Cześć i Chwała Bohaterom!!!

Łukasz Cichy
Kwatermistrz