Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

Od 10 lat, 1 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Dzień ten jest symboliczny, jednak wziął się od 1 marca 1951 r., kiedy to w więzieniu mokotowskim wykonano wyrok śmierci na członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce. Byli oni ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami walki o wolność z okupacją sowiecką.
​
W niedzielę, 28 lutego, w związku z jutrzejszym świętem, członkowie Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Krotoszynie, czyli Maciej Błażejewski (starszy bractwa), Bartosz Marciszewski, Tomasz Ratajczak, Piotr Rożko (król kurkowy) i Leszek Wawrzyniak (strzelmistrz) złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze na grobach krotoszyńskich Żołnierzy Wyklętych.

Najpierw udali się na grób rodziny Jaskulskich i Kauchów. W grobie spoczywa starszy sierżant Ignacy Jaskulski ps. „Czujka”, dowódca WIN-u w Krotoszynie oraz jego szwagier Bolesław Kauch ps. „Daniel” odpowiedzialny za kolportaż konspiracyjnej prasy i ulotek. Grób jest też symboliczną mogiłą mjr. Franciszka Jaskulskiego ps. „Zagon”, „Zagończyk”, kawalera Virtuti Militari, komendanta Inspektoratu „Wolność i Niezawisłość" (podlegały mu powiaty: kozieniecki, iłżecki, konecki i starachowicki - ok. 1000-1200 partyzantów). Aresztowany w wyniku zdrady przez UB, został 19 lutego 1947 r. zamordowany w Kielcach, a miejsce jego spoczynku nie jest nam znane... Drugi symboliczny grób znajduje się w Zdunach, gdzie spoczywa trzeci z braci - zastępca „Czujki" - plutonowy podchorąży Stefan Jaskulski ps. „Skrzat”.

Później udali się oni na grób żołnierzy Wielkopolskiej Samodzielnej Grupy Operacyjnej (WSGO) „Warta". W mogile tej spoczywają: szer. Edward Stanisławski ps. „Bas", szer. Wacław Hoderny ps. „Kret", szer. Edward Dąbek ps. „Żbik", szer. Franciszek Przestacki ps. „Wrona" i szer. Leon Idek ps. „Strzała", którzy zostali 7 czerwca 1946 r. rozstrzelani. Dostali się oni do niewoli po potyczce z siłami komunistycznymi pod Benicami. Grób ten jest również symboliczną mogiłą poległych podczas tej bitwy - 26 maja 1946 r., czyli dowódcy oddziału ppor. Zygmunta Borostowskiego ps. „Bora", plut Jerzego Skowrona ps. „Huragan", szer. Mieczysława Przybyła ps. „Miles", szer. Sylwestra Jańca ps. „Lampart", kpr. Edwarda Gintrego ps. „Robak” oraz dwóch nieznanych nam z nazwiska o pseudonimach: „Dąb” (NN) oraz „Długi” (NN).
Cześć i Chwała Bohaterom!
Fot. Łukasz Cichy